Een concept dat zich wellicht het best laat samenvatten als; verbinding, vitaliteit en veiligheid. Uitvoering ervan kan bijdragen aan de verkleining van de afstand tussen lokale professionals en wijkbewoners en het laten ontstaan van netwerken die er toe doen in tijd van nood. Het elkaar informeel ontmoeten wordt maximaal gestimuleerd en gefaciliteerd.

Het concept laat zich uiteraard omschrijven in mooie beleidstaal en intenties, maar wellicht een beter beeld krijgt u door het lezen van onderstaande blog, die ik schreef;

“Gaan we straks nog naar het winkelcentrum?” vroeg Robert aan zijn vrouw. Miranda, die zich wat verrast wist door deze vraag - winkelen of shoppen staat niet op zijn lijstje met favoriete bezigheden – informeerde dan ook gelijk of hij iets bijzonders nodig had. Robert zei dat dit niet het geval was, maar dat hij toch even langs dat nieuwe centrum ‘Bewoners Ontmoeten’ wilde lopen. Hij dacht bovendien dat het ook leuk zou zijn voor de kinderen. “Nieuw ontmoetingscentrum?” dacht Miranda, “Wat was dat ook alweer?”. Even later realiseerde zij zich dat in het pand waar de Blokker had gezeten, maar dat inmiddels alweer een tijdje leeg stond, nu iemand was gestart met een idee om meer ontmoetingen en verbinding in de wijk te realiseren. Iets met sociaal ondernemerschap had ze ergens gelezen. Een beetje nieuwsgierig was ze wel en even later zaten ze dus met z’n viertjes in de auto naar het winkelcentrum.

Na de auto geparkeerd te hebben en kort wat winkels te hebben bezocht, herkende Miranda de locatie. Het pand waar ooit met grote oranje letters Blokker boven gestaan had, maar de ijzeren rolluiken alweer een tijdje duidelijk maakten dat er nog geen nieuwe bestemming voor was gevonden, had nu een behoorlijke metamorfose ondergaan. De rolluiken hadden plaatsgemaakt voor een veelheid aan kleuren en van een echte deur was ook nauwelijks meer sprake. De toegang voelde absoluut uitnodigend en laagdrempelig. Dat zag je ook aan het aantal mensen dat in en uit liep. Binnen bleek er veel te zien en Robert en Miranda spraken af dat ze ieder voor zich even rond zouden kijken en elkaar straks weer zouden treffen.

In de wijk waar Robert en Miranda wonen wordt al langer gesproken over de verkeerssituatie rond de school, de overlast van de jeugd, dat vreemde restaurantje waar je eigen nooit iemand ziet, het park waar ’s-avonds eigenlijk niemand graag doorheen loopt, en ga zo maar door. Bij het wegbrengen en ophalen van de kinderen van school, zijn het bij de ouders dé onderwerpen van gesprek. Vaak wordt dan gezegd dat de wijkagent er eens naar zou moeten kijken, maar ja, zo vaak zie je die eigenlijk ook weer niet.

Hier in dit ontmoetingscentrum wordt Robert’s aandacht dan ook direct getrokken door een beeldscherm met een doorlopende presentatie ‘Ken uw wijk’. Samen met voor hem onbekende mensen blijft hij even kijken. Bijzonder is dat hij voordat hij het weet staat te praten met enkele andere toeschouwers. Er is ook iemand van de gemeente. Al gauw komt er een gesprek op gang over waar ze precies wonen en hoe de wijk wordt ervaren. Robert ervaart het als zeer positief dat hij niet alleen ‘toevallig’ zijn mening eens kwijt kan bij de gemeente, maar ook hoort wat achterliggende gedachten zijn van gemaakte keuzes.

Aan de ene kant is er veel informatie over wat er gaande is in de wijk. Zowel in positieve zin met een toelichting en zelfs een maquette van dat beoogde sportpark, maar ook ziet hij actuele cijfers waar het betreft inbraken en ongevallen. Gelukkig vallen deze cijfers mee, maar desondanks gaan ze gepaard met praktische adviezen hoe e.e.a. voorkomen kan worden. Robert realiseert zich dat hij dat bovenlichtje in de keuken toch maar eens beter moet beveiligen. Hij zal de buurman hier trouwens ook eens op attenderen.

Naast informatie over de wijk ziet Robert ook inspirerende voorbeelden hoe elders in het land initiatieven zijn vormgegeven om wijken levendiger en veiliger te krijgen. Hij ziet en leest wat de Buurt Whatsapp betekent voor de veiligheid, bekijkt een project van schoolkinderen die hebben aangegeven wat veiligheid voor hun betekent en hoort wat de buurgemeente heeft gedaan om het aantal fietsendiefstallen te verminderen. Ook ziet hij een vergaderruimte met de uitnodiging om woensdag mee te komen denken over het voorkomen en aanpakken van babbeltrucs. Hij zou kunnen ……..

Miranda ontmoet ondertussen tot haar verrassing haar voormalige collega Henk Jansen. Zij heeft hem in haar politietijd als praktijkcoach nog mogen begeleiden. Tegenwoordig is hij wijkagent. Hij legt Miranda uit dat hij hier vaak binnenloopt om vragen te beantwoorden van wijkbewoners en te horen wat er zoal gaande is in de wijk. Hij geeft Miranda een korte rondleiding en laat zien dat hier ook een spreekkamer is waar mensen, die wat meer privacy op prijs stellen, hun verhaal kunnen doen. De ruimte biedt overigens tevens een mogelijkheid om, als hij er niet is, middels een zogenaamd 3D-scherm contact te hebben met een collega op het politiebureau en bijvoorbeeld aangifte te doen. De andere ruimte met de naam ‘Idee Ontwikkel Atelier’ oogt wat meer als vergaderplek. Deze kan volgens Henk gratis gereserveerd worden met als enige voorwaarde dat er overleg plaatsvindt om een concrete vraagstuk in de wijk op te lossen. Van te voren geef je dan aan wat het onderwerp is en als iemand een bijdrage wil leveren, kan hij of zij aansluiten. Henk zegt dat er al enkele verrassende initiatieven zijn bedacht in deze ruimte. Zijn enthousiasme werkt bij Miranda aanstekelijk!

Ondertussen heeft Robert de kinderen even geparkeerd in een hoek van de centrale ruimte waar speciaal voor kinderen allerlei filmpjes worden gedraaid. Niet alleen over wat veiligheid nu eigenlijk is en over verkeer, maar ook over pesten op school. Ze vinden het leuk en zullen later thuis aangeven dat pesten dus écht stom is.

Nadat Robert nog even langs de vitrine is gelopen waarin materiaal getoond wordt dat minimaal in huis voorhanden moet zijn ten behoeve van brandpreventie (rookmelders, branddekens, etc.), trekt de ‘vraag-en-aanbodhoek’ zijn aandacht. Alvorens op zoek te gaan naar Miranda en de kinderen, besluit hij hier nog even te kijken.

Hij treft het, de Medewerker Integrale Veiligheid van de gemeente is aanwezig en legt hem graag uit wat de bedoeling van deze plek is. Robert moet denken aan het bord bij de supermarkt met de kaartjes van vraag en aanbod, maar hier gaat het met name om de veiligheid van de wijkbewoners. Op een praktisch scherm kijkt hij eerst naar de vraagkant. Er blijkt een zeer breed spectrum aan vragen. Het varieert van een dame op leeftijd die graag nog eens naar de bioscoop zou gaan, maar niet alléén durft tot iemand die een prima idee heeft om de toegangscontrole tot het plaatselijke verzorgingstehuis te verbeteren en zo bijvoorbeeld babbeltrucs voor te zijn. Laatstgenoemde zoekt iemand die hem daarbij wil helpen. Aan de aanbodkant ziet hij een keur aan mensen en lokale professionals die creatief en vrijblijvend willen meedenken over zich voordoende problemen. Robert denkt gelijk over mogelijkheden waaraan hij zou kunnen bijdragen.    

Robert is nog niet echt uitgekeken, maar goed is goed. Hij gaat op zoek naar Miranda en treft haar in de koffiehoek, pratend met een dame op leeftijd. Later hoorde hij van zijn vrouw dat de dame het gewoon gezellig vindt om hier af en toe koffie te drinken, eventueel een boek uit de kleine bibliotheek te lezen en haar verhalen kwijt te kunnen. Als ze een probleem heeft, blijkt er altijd wel iemand bereid haar te helpen of te adviseren. Niet zelden is het namelijk ook de plek die agenten, zorgverleners, of medewerkers van de gemeente nogal eens gebruiken om te lunchen. 

Lopend naar de uitgang, vraagt een jonge man aan Robert en Miranda wat ze vinden van de locatie. Het blijkt de beheerder te zijn of beter gezegd de sociaal ondernemer die de locatie runt. Hij legt uit dat het hem te doen is om bij te dragen aan de 3 V’s; vitaliteit, verbinding en veiligheid; wijkbewoners die betrokken zijn bij hun wijk, elkaar weten te vinden waar nodig en daarmee samen bijdragen aan de wijkveiligheid. Hij spreekt zeer enthousiast over het concept, waarbij zo zegt hij, de afstand tussen de wijkbewoners aan de ene kant en gemeente, politie en andere partijen aan de andere kant letterlijk verkleind wordt. Hij krijgt lovende reacties van wijkbewoners en ziet ook dat mensen elkaar vinden met nieuwe ideeën voor de wijk. Hij ‘runt’ de locatie weliswaar, maar vindt dat het een plek is ván en vóór de wijkbewoners. Als Robert en Miranda dus goede ideeën hebben, wil hij ze natuurlijk graag horen.

In de auto terug naar huis delen Robert, Miranda en de kinderen hun ervaringen. Zonder uitzondering zijn ze enthousiast. Zoveel informatie kunnen krijgen, je ideeën kwijt kunnen en zelfs dingen leren en dat alles laagdrempelig en zonder afspraak. Mooi initiatief, zo’n ontmoetingsplek. Naar huis rijdend bedacht Robert zich tenslotte dat hij straks nog even de Facebook-pagina van deze locatie ‘Leuk’ moest vinden. Zou hij mooi op de hoogte blijven van de activiteiten.

Ries Ouwerkerk

Overzicht relatie en verbanden

Dit artikel kende een eerdere versie in 2017. Publicatie vond plaats naar aanleiding van berichtgeving over de sluiting van politiebureaus en is sindsdien ter inspiratie meerdere malen gedeeld om de discussie op gang te brengen hoe ontmoetingen tussen professionals (gemeente, politie, zorg, corporaties, etc.) en buurtbewoners maximaal kunnen worden gefaciliteerd. Actueler dan ooit! Het geeft een handvat voor het ontwikkelen van netwerken op wijk- en buurtniveau.